Kwiaty przed obeliskiem

Czerwony Krzyż, to część lasu w połowie drogi między Staszowem a Osiekiem, największe miejsce straceń na ziemi świętokrzyskiej w czasie II wojny światowej. Tu w latach 1940 – 1943, Niemcy rozstrzelali co najmniej 400 Polaków i 900 Rosjan, żołnierzy Armii Czerwonej z obozów jenieckich w Sandomierzu i na Świętym Krzyżu.

Oprócz masowych rozstrzeliwań jeńców radzieckich, mordowano tu także Polaków podejrzanych o działalność partyzancką oraz ukrywających się Żydów. Z dokumentów Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Kielcach, która w pierwszych latach 70-tych ubiegłego stulecia, prowadziła śledztwo dotyczące zbrodni w Czerwonym Krzyżu, ustalono, że pierwsze egzekucje miały tu miejsce już w drugiej połowie 1940 roku. Dokładna liczba pomordowanych nie jest możliwa do oszacowania, gdyż Niemcy zacierając ślady zbrodni, większą część zbiorowych mogił rozkopali a zwłoki pomordowanych spalili, podobnie jak czynili to wszędzie tam, gdzie tylko zdążyli przed nacierającymi wojskami Armii Czerwonej. W pamięci osób pamiętających lata wojny, w szczególności zachowała się tragiczna historia, związana z rozstrzelaniem kilkudziesięciu osób, uczestników wesela: kobiet, dzieci i mężczyzn, których hitlerowcy przywieźli samochodami ciężarowymi zza Wisły. Niestety informacji dotyczących bliższych okoliczności tej zbrodni, jak do tej pory nie udało się ustalić.

Tekst i foto: Jan Mazanka